Wednesday, June 7, 2023

Fort Frederick - Introduction




 

ශ්‍රී ලංකාවේ නැගෙනහිර පළාතේ ත්‍රිකුණාමල නගරය කේන්ද්‍ර කරගෙන මෙම උරුම කලාපය හඳුනාගත හැකිය. මෙම කලාපය තුළ ප්‍රාග් ඓතිහාසික අවධියේ සිට යටත් විජිත යුගය දක්වා මානව ක්‍රියාකාරකම් සිදු වූ බවට පුරාවිද්‍යාත්මකව තහවුරුකොටගෙන ඇත. තැනිතලා භූමි කලාපයක් වන මෙහි ස්වභාවිකව පිහිටි ගල්ලෙන් බොහොමයක ප්‍රාග්ඓතිහාසික මානවයා වාසය කර ඇති බවට මෑතක සිදු කළ පුරාවිද්‍යාත්මක පර්යේෂණ මගින් තහවුරු වී ඇත. විශේෂයෙන් උරුම කලාපයේ පිහිටි ස්වභාවික සම්පත් දෙකක් නිසා ඓතිහාසික යුගයේ දී සුවිශේෂී මානව ක්‍රියාකාරකම් සිදු වූ කලාපයක් ලෙස හඳුනාගත හැකිය. එනම් ත්‍රිකුණාමල ස්වභාවික වරායත් සේරුවිල ආශ්‍රිත පිහිටා ඇති තඹ නිධියත් ය. ක්‍රි. පූ. 4 වන සියවසේ පමණ පටන් ක්‍රි.ව. 12 වන සියවස පමණ දක්වා සේරුවිල පිහිටි තඹ නිධිය දේශීය වශයෙන් මෙන්ම ජාත්‍යන්තරව ද භාවිත වූ තඹ නිධියක් බව පුරාවිද්‍යාත්මක හා ඓතිහාසික මූලාශ්‍ර මගින් තහවුරු වී ඇත. මෙම තඹ කැණීම් කළ ස්ථාන, තඹ නිස්සාරණ ස්ථාන හා තඹ නිස්සාරණ උදුන් පුරාවිද්‍යාත්මක පර්යේෂණ තුලින් හඳුනාගෙන ඇත. මෙම භූමි කලාපයේ නැගෙනහිර කොටස කඩතොළ සහිත වෙරළ තීරයක් නිසා ත්‍රිකුණාමලය ස්වභාවික වරාය ඇතුලූ අතීතයේ ක්‍රියාත්මක වූ වරායන් කිහිපයක් මෑතක දී හඳුනාගෙන ඇත. අතීතයේ ගෝකණ්ණ වරාය ලෙසින් හැඳින් වූ ත්‍රිකුණාමළය වරාය ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටි විශාලතම ස්වභාවික වරාය වන්නේ ය. පෙර අපර දෙදිග සම්බන්ධ කරන්නා වූ වෙළෙඳ මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසින් අතීතයේ සිටම ක්‍රියාත්මක වූ මෙම වරාය කඳුවලින් ආවරණය වූ බොකු සහිත ප්‍රදේශයක් වීම හා මෝසම් සුළඟින් නැව් ආරක්ෂා කර ගැනීමේ හැකියාව ඉහළ මට්ටමකින් යුක්ත බැවින් බටහිර ජාතීන් යටතේ ඉන්දීය සාගරයේ ආරක්ෂාව හා වෙළඳ කටයුතු සිදු කිරීමේදී ත්‍රීකුණාමලය වරාය සුවිශේෂී වරායක් විය. වරාය ආශ්‍රිත කලාපයේ ආරක්ෂාව සඳහා බලකොටු කිහිපයක් ඉදිකරන ලද අතර වර්තමානයේ දී ෆෙඩ්රික් කොටුව නමින් හැඳින්වෙන ලන්දේසීන් විසින් ඉදිකරන ලද බලකොටුව අතීතයේ දී මෙන්ම වර්ථමානයේ දී ද ඉතා වැදගත් ආරක්ෂිත මධ්‍යස්ථානයකි. විශේෂයෙන් ක්‍රිස්තු පූර්ව අවධියේ සිට ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වන මහාමාර්ග පද්ධතියේ නැගෙනහිර කෙළවර වන්නේ ත්‍රිකුණාමලයේ පිහිටි මෙම වරායන්ගෙනි. මෙම උරුම කලාපය තුළ වූ තවත් විශේෂිත කරුණක් වන්නේ බෞද්ධ, හින්දු උරුමයන් සම්මිශ්‍රව පැවතීමයි.

යටත් විජිත යුගයේ දී ප්‍රධාන මර්මස්ථානයක් වන ත්‍රිකුණාමලය, පෘතුගීසි, ලන්දේසි, ප්‍රංශ හා ඉංග්‍රීසි යන බටහිර ජාතීන්ගේ පාලනයට ත්‍රිකුණාමලය නතු වෙයි. ත්‍රිකුණාමලය නගරයේ පිහිටි ෆෙඩ්රික් බලකොටුව මේ සඳහා සාධක සපයයි. 

මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල මගින් ෆෙඩ්රික් බලකොටුව කේන්ද්‍රකරගෙන උරුම කළමනාකරණ කටයුතු 2016 වර්ෂයේ දී ආරම්භ කරන ලදී. 

මෙය ලංකාවේ පිහිටි යටත් විජිත අවධියට අයත් බලකොටු අතරින් වාස්තුවිද්‍යාත්මක සහ සෞන්දර්යාත්මක වශයෙන් වඩාත් කැපීපෙනෙන බලකොටුවකි.

This heritage site is located centered on the Trincomalee town in the Eastern province of Sri Lanka. It has been archaeologically confirmed that there had been human activities within the zone from pre-historic times up to the colonial era. Recent archaeological research has confirmed that pre-historic humans have lived in many natural rock caves in this flat land area. This zone could be identified as an area where significant human activities had taken place because of two natural resources in the region: the natural harbor at Trincomalee and the copper sediment near Seruvila. Archaeological and historical sources have confirmed that the copper sediment at Seruvila had been made use of from the fourth century BC up to circa twelfth century both locally and internationally. Archaeological research has found out places where digging for copper was done, copper smelting places and smelting furnaces. As there is an indented coastline in the Eastern portion of this zone, several harbors including the natural harbour that had been operative in the past have been recently identified. The Trincomalee harbour known in the past as the Gokanna Harbour is the largest natural harbor in Sri Lanka. As this harbour, which has functioned as a trade center joining the East and the West since the past, is secured from the damage to ships from the monsoon winds as it is a hollowed area covered with hills it gathered prominence in trade activities and became a prominent harbour for the protection of the Indian ocean under the western nations. A few forts were built for the protection of the harbor and the fort built by the Dutch now known as the Fort Fredrick is an important security port in the present as it was in the past. The road network that had been operational in Sri Lanka from pre-Christian times ends at these ports in Trincomalee. Another noteworthy fact within this heritage zone is the existence of a mixed Buddhist-Hindu heritage.

As a crucial port during the colonial period, it came under the control of such western nations as Portuguese, Dutch, French and English. The Fort Fredrick bears testimony to this. Heritage management was begun by the Central Cultural Fund in 2016 centered on the Fort Frederick. This is one of the most architecturally and aesthetically outstanding fort of the colonial period in Sri Lanka. 

 

 



 

Trincomalee Fort Sri Lanka - Short Video